مراحل اعلام مفقودی چک - مجله فناوری

وقتی که یک برگه چک تکمیل شده و از دسته چک جدا می گردد، آن چک در حکم پول است و دارنده چک در صورت ارائه آن به بانک، می تواند وجه چک را وصول کند، بنابراین احتیاط در حفظ و نگهداری چک بسیار مهم است؛ با همه این ها باز هم ممکن است پیش بیاید که یک برگه چک گم یا مفقود گردد و یا به واسطه سرقت، جعل و یا به وسیله کلاهبرداری به دست دیگری بیافتد. در این شرایط اگر اقدامات لازم و درست صورت نگیرد، احتمال سوءاستفاده از چک و ایجاد مسائل عدیده برای افراد وجود دارد. در این نوشتار از خبرنگاران به آنالیز مراحل اعلام مفقودی چک از جمله دستور عدم پرداخت به بانک، مراجعه به مراجع قضایی، ارائه گواهی به بانک می پردازیم.

دستور عدم پرداخت به بانک

چک ممکن است به دلایل مختلفی مثل سرقت، مفقود شدن، کلاهبرداری، جعل و … گم بگردد. طبق ماده 14 قانون صدور چک، بعد از گم شدن چک، صادر کننده باید به بانک کتبا دستور عدم پرداخت بدهد. بانک بعد از آنالیز هویت دستور دهنده، در صورتی که کسی چک را به بانک ارائه دهد، از پرداخت وجه آن خودداری می نماید و با ذکر علت، اقدام به صدور گواهی عدم پرداخت می نماید؛ بنابراین اولین مرحله در اعلام مفقودی چک این است که صادر کننده به بانک مراجعه کند و در فرم مخصوصی که بانک به او می دهد، دستور کتبی عدم پرداخت را بدهد. در این شرایط، بانک برای مدت یک هفته حساب را مسدود می نماید که در این مدت، صادر کننده باید به مراجع قضایی مراجعه کند.

مراجعه به مراجع قضایی

مرحله بعدی که صادر کننده چک برای اعلام مفقوی چک بر عهده دارد این است که ظرف یک هفته ای که بانک حساب او را مسدود نموده است به مراجع قضایی صالح مراجعه کند و بعد اعلام مفقودی چک و تشکیل پرونده، گواهی مربوط به مفقودی چک را از مرجع قضایی دریافت کند. گفتنی است که مرجع صالح برای اعلام مفقودی چک تا مبلغ دویست میلیون ریال، شورای حل اختلاف و مبلغ بیشتر از آن، در صلاحیت دادسرا است. مراجعه به شورای حل اختلاف منحصر به زمانی است که چک گم شده است ولی اگر چک سرقت یا جعل شده باشد، باید در دادسرا اقامه دعوا کرد؛ حتی اگر مبلغ چک کمتر از دویست میلیون ریال باشد.

ارائه گواهی به بانک

مرحله بعدی از مراحل اعلام گم شدن چک این است که بعد از دریافت گواهی از مرجع صالح، دستور دهنده باید حداکثر ظرف مدت یک هفته گواهی دریافتی از مرجع قضایی را به بانک تسلیم کند. اگر دستور دهنده این گواهی را به بانک ارائه ندهد، بانک بعد از گذشت یک هفته، در صورت تقاضای دارنده چک، وجه چک مفقود شده را به دارنده چک پرداخت خواهد نمود. البته بعد از ارائه گواهی اعلام مفقودی به بانک، بانک موظف است وجه چک را تا زمانی که تکلیف پرونده در مرجع رسیدگی تعیین نشده است، در حساب مسدود نگه دارد و از پرداخت وجه چک به دارنده امتناع کند؛ اما در صورتی که دادگاه موضوع مفقودی بودن چک را احراز کند، ممکن است حکم بر ابطال چک مفقودی صادر کند.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر صدور چک ضمانت و شرایط آن را مطالعه کنید.