کره های شگفت انگیز سنگی - مجله فناوری

کره های شگفت انگیز سنگی

سنگ های کروی شکلی که در جنوب کاستاریکا کشف شده اند یکی از معماهای بدون جواب تاریخ هستند

سنگ های کروی شکلی که در دهه 40 میلادی در دلتا دیکوئیز در جنوب کاستاریکا کشف شدند، به عنوان یکی از عجیب ترین اسرار باستان شناسی جهان شناخته می شوند؛ قطر این سنگ های کروی عجیب که به نظر می رسد به دست انسان های دوران باستان ساخته شده اند از چند سانتی متر تا بیش از دو متر متغیر است. برخی از آنها وزنی در حدود 16 تن دارند و به نظر می رسد که این اشیاء که مثل مجسمه هایی شبیه به هم ولی در میزان های متفاوت هستند با دقت و مهارت زیادی ساخته شده اند. نکته جالب اینجاست که امروزه می توان این کره های سنگی را به جز موزه ها در ساختمان های دولتی، بیمارستان ها و حتی مدارس کاستاریکا هم پیدا کرد، چرا که مردم از این کره های اسرارآمیز برای تزئین ساختمان هایشان استفاده می نمایند.

کره های سنگی کاستاریکا از چند جهت توجه مردم جهان را به خودشان جلب کردند ؛ یکی از این موارد، شکل خاص این سنگ ها و میزان و وزن های متفاوتی بود که این کره های سنگی داشتند. از سوی دیگر، این کره ها قدمتی دیرینه داشتند و مواد تشکیل دهنده و روش ساخت آنها برای دانشمندان جالب بود. اما چیزی که بر جذابیت این سنگ ها می اضافه نمود این بود که اصلاً به چه علت چنین سنگ هایی ساخته شدند و مردم دوران باستان در چه مواردی از آنها استفاده می کردند.

البته انتشار خبر کشف این سنگ های کروی باعث شد که این اشیای شگفت انگیز در معرض خطر قرار بگیرند. چرا که تعداد زیادی از آنها به وسیله انفجارهایی که جست وجو گران گنج با دینامیت به وجود می آورند، آسیب دیدند. برخی از آنها هم که در مزرعه ها قرار داشتند هنگام کشاورزی با بی توجهی کشاورزان ترک خوردند و شکستند. به این ترتیب امروز، تعداد انگشت شماری از این گوی های افسانه ای در مکان های اصلی خود به جای مانده اند.

سنگ هایی با میزان و وزن عجیب

یکی از موارد جالب توجه درباره این سنگ های عجیب، وزن و میزان اسرارآمیز آنهاست. برخی از آنها ابعاد بسیار بزرگی دارند و وزن شان بیش از صدها تن تخمین زده می گردد. برآورد شده است که بزرگ ترین نوع این سنگ های کروی بیش از 16 تن وزن دارند.

نکته جالب اینجاست که در دهه 40 میلادی یعنی زمانی که این گوی های اسرارآمیز کشف شدند خیلی ها تصور می کردند که می توان از آنها در ساخت زیورآلات استفاده کرد ؛ در نتیجه آنها به وسیله راه آهن در سراسر کاستاریکا منتقل شدند و درنتیجه در گوشه و کنار این کشور سنگ های کروی شکل زیادی دیده می شوند.

با این حال تعداد این سنگ های کروی که با مهارت بسیار زیادی به این شکل تراشیده شده اند، بسیار بیشتر از آن چیزی است که برآورد می گردد و باستان شناسان معتقدند که بسیاری از این سنگ ها یا هنوز کشف نشده اند یا در اثر بی توجهی نابود شده اند.

سنگ های کروی چگونه شکل گرفتند؟

تقریباً تمام این سنگ های کروی از ماده ای سخت به نام گرانودایرایت ساخته شده اند که به نظر می رسد یکی از انواع سنگ های آذرینی باشند که در دامنه های کوه هایی که در منطقه ای به نام تالامانکا قرار گرفته اند پیدا می شوند. تعدادی از این سنگ ها هم از یک ماده سخت که شبیه سنگ آهنک است ساخته شده اند؛ این ماده از ترکیب شدن پوسته صدف و شن و ماسه در رسوبات ساحلی به وجود آمده است. باستان شناسان می گویند که این سنگ های کروی شکل به احتمال زیاد به وسیله تراش دادن تخته سنگ های بزرگ به وجود آمده اند.

دانشمندان حدس می زنند که سختی توپ ها می تواند به علت استفاده همزمان از گرما (زغال گرم) و سرما (آب سرد) در هنگام ساختن آنها باشد. سازندگان این کره ها وقتی که آنها شکل کروی پیدا می کردند با جلا دادنشان، درخشش خاصی به این سنگ ها می بخشیدند. با این حال نکته جالب اینجاست که تمام این فرایندها بدون استفاده از ابزارهای فلزی، پرتوهای لیزر یا تکنولوژی امروزی صورت گرفته است.

سازندگان اجسام کروی اسرارآمیز

این سنگ های کروی به احتمال زیاد به وسیله اجداد بومیانی که در کاستاریکا زندگی می کردند، ساخته شده اند. ساکنان کاستاریکا تا زمان فتح این کشور به وسیله اسپانیایی ها، همین مردمان بومی بودند؛ آنها که به زبان چیبچان سخن می گفتند از جاهای مختلفی مثل شرق هندوراس یا شمال کلمبیا به کاستاریکا آمده بودند. شیوه معاش ساکنان بومی کاستاریکا در آن موقع ماهیگیری و شکار بود.

آنالیز های باستان شناسان نشان می دهد که این سنگ های کروی شکل تاریخچه طولانی ای دارند. آنها درواقع در یک دوره زمانی 1800 ساله ساخته شده اند که از 200 سال پیش از میلاد مسیح آغاز شد و تا زمان مستعمره شدن کاستاریکا به وسیله اسپانیای ها ادامه می یابد.

به عقیده باستان شناسان این سنگ های کروی شکل، نشان ویژه ای از دوران سفال فرهنگ آگوی بوئناس هستند. بعلاوه برخی از آنان با تعدادی زیورآلات طلا دفن شده اند که نشان می دهد متعلق به هزار سال بعد از میلاد مسیح هستند. احتمالاً ساخت سنگ های کروی شکل اولیه، چندین نسل طول می کشیده و در این مدت سنگ ها نسل به نسل انتقال پیدا می کردند و اشکالاتی که در ساخت آنها وجود داشت رفع می شد.

اشیایی با کاربرد نامشخص

با این حال هیچ کس نمی داند هدف از ساختن این کره های سنگی دقیقاً چه چیزی بوده ؛ ساخت این توپ های سنگی زمانی که کاشفان اسپانیایی پا به این سرزمین گذاشتند متوقف شد ؛ درنتیجه تا دهه 40 میلادی که این سنگ ها کشف شدند آنها کاملاً به فراموشی سپرده شده بودند.

نکته دیگری که توجه دانشمندان را جلب نموده، روش چیدن سنگ هایی است که به صورت گروهی کشف شده اند.

این سنگ ها به شکل های مختلفی چیده شده اند ؛ برای مثال برخی از آنها به شکل خطوط مستقیم و منحنی و تعدادی هم به شکل مثلث چیده شده اند.

حتی تعدادی از این گوی های سنگی در حالتی کشف شدند که در یک خط مستقیم رو به جهت شمال مغناطیسی مرتب شده بودند و همین امر منجر به این حدس و گمان شد که سازندگان گوی ها باید از قطب نماهای مغناطیسی برای چیدن آنها استفاده نموده باشند و یا با نجوم، آشنایی کاملی داشته باشند.

نکته عجیب دیگر این است که بسیاری از این سنگ های کروی به تنهایی یا به شکل گروهی و یا چیدمان خاص روی تپه های کوتاه پیدا شده اند. این نکته باعث شد که محققان، نظریه های مختلفی را در این زمینه مطرح نمایند. برخی از آنان گمان می کردند که این گوی ها در درون خانه هایی که بر بالای تپه ها قرار داشت ساخته می شدند تا کسی نتواند آن ها را از نزدیک ببیند. اما برخی دیگر معتقدند که این سنگ ها به این علت روی تپه ها قرار داده شده اند که از شر سیل در امان باشند و آسیب نبینند. متأسفانه انتقال این گوی ها از مکان های اصلی ای که پیدا شده بودند به مکان های دیگر، باعث شده امکان مطالعات باستان شناسی دقیق روی آنها کم گردد.

منبع: نشریه همشهری سرنخ شماره 113

منبع: راسخون