اتاق رنگ خودرو چه کاربردی دارد؟
به گزارش مجله فناوری، آیا تا به حال به این فکر نموده اید که چرا رنگ روکش یک ماشین کاملاً تازه و بی عیب به نظر می رسد، اما اگر خودتان قصد رنگ کردن خودرو داشته باشید، نتایج خوبی به دست نخواهید آورد؟ راز رنگ کاری بی عیب و نقص خودرو اغلب به محیط رنگ کاری آن مربوط می گردد. به این محیط در صنعت مکانیک و خودروسازی، اتاق رنگ خودرو می گویند. در این مطلب، در خصوص اتاق رنگ خودرو، انواع مختلف و مزایای کلی آن شرح خواهیم داد.

اتاق رنگ خودرو چیست؟
اتاق رنگ خودرو که به آن اتاق اسپری نیز گفته می گردد، یک محیط کنترل شده است که هوای تمیز و تهویه شده را برای حذف گرد و غبار، جلوگیری از پخش اضافی ذرات و حذف سایر آلاینده ها در طول فرآیند رنگ آمیزی فراهم می نماید. این هوا ممکن است در جهات مختلف جریان داشته باشد، اما با حذف این ذرات، ایجاد یک روکش صاف روی وسایل نقلیه، تجهیزات یا سایر سطوح رنگ شده یاری می نماید. اتاق های رنگ خودرو بسته به نوع صنعت خودروسازی و نوع کار صورت گرفته در فضا می توانند از نظر مقدار و پیچیدگی متفاوت باشند.
اجزای اصلی اتاق رنگ خودرو
در یک اتاق رنگ خودرو، 5 بخش اصلی وجود دارد که آن ها را در ادامه آنالیز خواهیم کرد.
1. دیوارها و درب ها
وقتی به مدل های مختلف اتاق رنگ نگاه می کنید، دیوارهای تک جداره یا دو جداره را خواهید دید. اولی برای استفاده در زمانی که بودجه محدودتر باشد، مناسب است که در آن استحکام دیواره نیز رعایت شده است. نوع دوم معمولاً با دوام تر و ماندگارتر است زیرا با عایق اضافی پوشانده می گردد. در هر دو مورد، برای بازتاب نور و دید بهتر در فضای کار، دیوارها سفید هستند.
ممکن است فکر کنید که درب اتاق رنگ یک درب معمولی است که فقط باید باز و بسته گردد اما در واقع درب های اتاق رنگ خودرو در طرح های رول آپ، تاب دار و سه تایی طراحی شده اند. طراحی درب مورد احتیاج شما بستگی به نحوه کارتان دارد. به عنوان مثال، اگر از اتاق های رنگ بدون فشار استفاده می کنید، احتمالاً به درب های فیلتر شده احتیاج خواهید داشت. هوا می تواند از این درب ها عبور کند، اما فیلترهای اضافی از ورود آلاینده های ناخواسته جلوگیری می نمایند. از طرف دیگر، اگر اتاق تحت فشار باشد، می توانید از درب های جامد بهره ببرید که در این صورت هوا فقط به وسیله ورودی هوا وارد اتاق می گردد.
2. پلنوم ورودی هوا
این پلنوم ورودی، هوا را وارد اتاق رنگ تحت فشار که دارای درب های محکم و مهر و موم شده است می نماید تا محیط عاری از گرد و غبار و کثیفی آن حفظ گردد. هوا بسته به طراحی دقیق اتاق، ممکن است از کف یا بالای اتاق جریان یابد. فیلترهای داخل سیستم، گرد و غبار و سایر آلاینده ها را قبل از ورود به فضا حذف می نمایند.
خواندنی ها
چگونه از آفتاب سوختگی ماشین جلوگیری کنیم؟
3. محفظه خروجی هوا
محفظه خروجی در انواع اتاق رنگ از جمله متقاطع، نیمه رو به پایین، طرح جانبی و رو به پایین تعبیه شده و کاربرد دارد. محفظه خروجی اگزوز با پلنوم اگزوز و گودال اگزوز کار می نماید که هر دو بخشی از مرحله خروج هوا از گردش کلی هوا هستند. محل قرارگیری اجزای خروجی به نوع اتاق که به آن اشاره کردیم بستگی دارد. به عنوان مثال، در طراحی اتاق رنگ متقاطع، پلنوم در عقب اتاق قرار گرفته است. بعلاوه در اتاق رو به پایین گودال خروجی را در کف می بینید. محفظه خروجی هوا صرف نظر از مشخصات دقیق خود، همان عملکرد اصلی را انجام می دهد. یعنی هوا را از اتاق خارج نموده و فیلتر می نماید. به گونه ای که از اپراتور و سایر اجزای مهم اتاق مانند فن ها و پلنوم محافظت کند.
4. ایرمیک آپ یونیت یا سازنده هوا (AMU)
یکی دیگر از بخش های کلیدی اتاق رنگ خودرو، سازنده هوا است. اگر محفظه خروجی که در بالا شرح داده شد، هوا را سریع تر از آن که بتوان آن را تعویض کرد، بیرون می راند، این اتفاق برای اتاق رنگ مناسب نیست. بنابراین در این مواقع از AMU استفاده می گردد. این دستگاه جریان هوا و دمای ثابت اتاق را حفظ نموده و هوای تخلیه شده را به همان مقدار بازیابی می نماید.
5. مانومتر
در نهایت، مانومتر از محتویات اصلی اتاق رنگ خودرو است. این وسیله برای نشان دادن زمان احتیاج به تعویض فیلترهای رنگ استفاده می گردد. با گذشت زمان، وجود بیش از حد اسپری و ذرات دیگر روی فیلتر جمع شده و آن را غیرقابل استفاده می نمایند. مانومتر شرایط فعلی فیلتر را به اپراتور می گوید. بنابراین اپراتور همواره می داند که چه زمانی باید آن ها را تعویض کند. مانومترها از ابزارهای نسبتاً ساده تا طرح های پیچیده تر فوتو هلیک(دارای سنسور نوری) و مگنهلیک (دارای سنسور مغناطیسی) متغیر هستند.
خواندنی ها
هنگام خوابیدن باتری خودرو چه باید کرد؟
اتاق رنگ خودرو چگونه کار می نماید؟
اتاق رنگ با دستکاری اصول فشار هوای منفی و مثبت کار می نماید. تهویه اتاق رنگ به تعادل فن محفظه خروجی و فن پلنوم ورودی هوا بستگی دارد.
اگر فقط فن خروجی روشن باشد، اتاق فشار منفی می گیرد زیرا هوای بیشتری نسبت به فشار وارد شده خارج می گردد. در این شرایط اگر درب اتاق باز گردد، سعی می نماید تا آنجا که می تواند هوا را از بیرون به داخل بکشد و در نتیجه خاک و زباله ها همراه با هوا به اتاق وارد می گردد.
از سوی دیگر، اگر فقط فن ورودی روشن باشد، فشار هوای مثبتی را در اتاق دریافت خواهید کرد و وقتی در باز است، سعی می نماید آن هوا را به سمت بیرون براند. بنابراین در این حالت، آلاینده ها و زباله ها از اتاق دور شده و داخل آن تمیزتر باقی می ماند.
برای ایجاد یک محیط کاری مؤثر، این دو فن با هم کار می نمایند تا هوا را با نرخ های استاندارد، حذف و جایگزین نمایند. در یک اتاق رنگ با فشار کمی مثبت، می توانید کثیفی ها و زباله ها را حتی زمانی که در باز می گردد، بیرون نگه دارید. این روش برای بیرون نگه داشتن ذرات منفی در تمیز نگه داشتن اتاق ها مؤثر است. در واقع مزیت این روش آن قدر زیاد است که می توانید از آن در فضاهای مراقبت های بهداشتی بهره ببرید.
دو عامل فیلترها و تغییرات در حجم اتاق می توانند به طور قابل توجهی بر موفقیت عملکرد اتاق رنگ خودرو تأثیر بگذارند. اگر فیلتر به طور کامل با اسپری بیش از حد پر گردد، فن خروجی برای کشیدن هوا از درون آن دچار مشکل می گردد. اتاق رنگ بدون خروج هوا، ممکن است تحت فشار بیش از حد قرار گیرد.
در خصوص حجم اتاق نیز باید در نظر داشته باشید که افزودن تنها یک آیتم اضافی به اتاق، فضایی را که باید تحت فشار قرار گیرد کاهش می دهد. به عبارت دیگر، اگر همان اندازه هوایی را که در یک اتاق خالی پمپ می کنید، در یک اتاق پر از وسیله پمپ کنید، آن اتاق پر از وسیله را بیش از حد تحت فشار قرار داده اید.
انواع مختلف اتاق های رنگ
انواع مختلف و فراوانی از اتاق های رنگ وجود دارد اما اغلب بر اساس نحوه جریان هوا در محوطه طبقه بندی می شوند. در ادامه با چند مورد از رایج ترین انواع آن آشنا می شوید.
1. اتاق های رنگ رو به پایین
در یک اتاق اسپری جریان رو به پایین، هوا از سقف به سمت پایین جریان می یابد. به این ترتیب، آلاینده ها و گردش زیاد ذرات در هوا جمع شده و از خودروی مورد رنگ آمیزی دور می شوند. در این اتاق ها معمولاً توری های برگشت هوا در کف را که چنین هوایی در آن جا جمع می شو، مشاهده خواهید کرد. این مورد در صنعت خودرو رایج است.
2. اتاق های رنگ نیمه رو به پایین
در این نوع اتاق هوا از سقف وارد می گردد (معمولاً نزدیک ورودی)، اما هوا به جای اینکه مستقیماً در کف باشد به وسیله برگشت در گوشه های انتهای اتاق خارج می گردد. در نتیجه هوا به صورت مورب از یک قسمت اتاق به قسمت دیگر جریان می یابد. این نوع اتاق رنگ برای کاهش هزینه ها برترین است زیرا احتیاجی به توری برگشت هوا در کف که می تواند گران باشد، ندارد.
خواندنی ها
دلیل روشن شدن چراغ چک خودرو چیست؟
3. اتاق های رنگ متقاطع
در یک اتاق رنگ متقاطع، هوا به جای اینکه به صورت عمودی حرکت کند، به صورت افقی از جلو به عقب حرکت می نماید. این مورد نیز یکی دیگر از اتاق های رنگ کم هزینه برای مشاغلی است که به یک عملیات کاربردی کم و بیش اساسی احتیاج دارند زیرا احتیاجی به داشتن یک گودال یا برگشت هوا به کف نیست.
4. اتاق رنگ طرح جانبی
در این نوع اتاق رنگ هوا از سقف جریان می یابد و از دیوارهای جانبی خارج می گردد و توزیع یکنواخت تری از جریان هوا ایجاد می نماید. در این صورت، پخش بیش از حد گرد و غبار در فضا از همه طرف حذف می گردد.
5. اتاق رنگ باز
این اتاق ها از یک طرف باز هستند و هوا را به وسیله فیلترهای پشتی می کشند. این اتاق ها معمولاً برای پروژه های کوچک تری مانند رنگ آمیزی قطعات یا مبلمان استفاده شده و برای مشاغلی که احتیاجی به یک محوطه کامل ندارند ارزان تر هستند.
مزایای استفاده از اتاق رنگ خودرو چیست؟
اتاق های رنگ در کاربردهای بسیار متنوعی از هوافضا گرفته تا فراوری مبلمان استفاده می شوند اما اصلی ترین آن ها در صنعت خودروسازی کاربرد دارند. به طور کلی، استفاده از اتاق رنگ خودرو به روش های زیر مفید است.
1. بهبود کیفیت رنگ
اتاق های رنگ نوعی محیط کنترل شده هستند. به این معنی که منطقه رنگ آمیزی عاری از گرد و غبار، خاک و سایر ذرات است که می توانند نتیجه رنگ آمیزی را خراب نمایند. اگر بخواهید به روش سنتی قسمت بیرونی خودرو را رنگ کنید، روکش خودرو به خوبی رنگ کردن در اتاق رنگ محافظت نمی گردد. همان طور که ممکن است انتظار داشته باشید، این کار منجر به رنگ آمیزی بهتر و حرفه ای تر می گردد.
2. ایمن تر برای کارگران
علاوه براین، اتاق های رنگ سیستم های تهویه عالی دارند که می توانند بخارات و مواد شیمیایی مضر را از هوا حذف نمایند. این امر، کارگران را از استنشاق مواد خطرناک محافظت می نماید و البته خطر مسائل تنفسی و سلامتی را کاهش می دهد.
3. صرفه جویی در هزینه های بلند مدت
هرچند اتاق رنگ خودرو به سرمایه گذاری اولیه احتیاج دارد، اما همچنان می تواند در درازمدت در صرفه جویی برای هزینه ها مفید باشد زیرا ضایعات رنگ و احتیاج به کار مجدد را کاهش می دهند. بعلاوه اتاق های رنگ شرایط را برای اشتباهات کمتر و پرداخت با کیفیت بالاتر فراهم می نمایند که البته به معنای صرف زمان کمتر برای تعمیرات است.
کلام آخر
امروزه رنگ آمیزی وسایل نقلیه بدون وجود یک اتاق رنگ جامع و استاندارد غیرقابل تصور است. در صنعت خودروسازی، خروجی هوا از اتاق رنگ اهمیت زیادی دارد. اتاق های رنگ رو به پایین یا Downdraft تقریباً در همه موارد برترین نوع اتاق رنگ برای خودروها محسوب می شوند. جریان هوا در این اتاق ها منجر به رنگ آمیزی درجه یک با ایجاد حداقل مقدار لکه خواهد شد.
اگر ذرات معلق در هوا بیش از حد در یک فضا وجود داشته باشد، می توانند بر ظاهر رنگ تأثیر گذاشته و کیفیت روکش خودرو را تنزل دهند. بعلاوه باعث ایجاد پوشش های ناهموار یا بافت خشن روی روکش خودرو می شوند.
از سوی دیگر، اتاق رنگ خودرو با کنترل انتشار گازهای گلخانه ای و محافظت از کارگران در برابر گازهای سمی و مضر در برآورده شدن الزامات رایج استاندارد زیست محیطی مؤثر است.
منابع: alliedcleanrooms , finishingsystems , ecotechsystems
منبع: دیجیکالا مگ