کسب وکار یا مسئولیت اجتماعی؛ تعادل مبنای اصلی است

به گزارش مجله فناوری، ورود بنگاه های مالی به اجرای فعالیت های ورزشی ازجمله ایجاد زیرساخت در مناطق کم برخوردارتر، حمایت از ورزشکاران بومی، باشگاه داری و... و قرار دادن این اقدامات در زمره مسئولیت اجتماعی شرکتی از چند منظر قابل آنالیز است که عبارت اند از: هدف بنگاه ها از انتخاب یک پروژه، وجود انتفاع برای بنگاه در میان مدت و بلندمدت در صورت عملیاتی شدن پروژه موردنظر، الزام حاکمیت به تعریف یک پروژه معین و... . درواقع دانستن هر یک از موارد بیان شده می تواند در اظهارنظر نسبت به این دست اقدامات اثرگذار باشد و یک پروژه معین را در زمره مسئولیت اجتماعی قرار دهد یا آن را از این لیست خارج و به یک کسب وکار جدید برای شرکت تبدیل کند یا بیانگر آن باشد که چنین پروژه ای می تواند توجه مسئولان را به خود جلب کند.

کسب وکار یا مسئولیت اجتماعی؛ تعادل مبنای اصلی است

در جهانی کنونی کسب وکارها خود را در قبال جامعه و کاستی های آن و همچنین در قبال ذی نفعانشان مسئول می دانند و درواقع یک شرکت همانند یک شهروند تلقی می گردد که نسبت به جامعه خود مسئولیتی بر عهده دارد که از آن به عنوان مسئولیت اجتماعی شرکتی یاد می گردد. به این ترتیب یک شرکت همیشه باید مدنظر داشته باشد که فعالیت اقتصادی اش چه تأثیری بر ذی نفعان دارد و احتمالاً چه برون دادهای منفی به همراه دارد و سعی در مدیریت این برون دادهای منفی داشته باشد. همچنین برون دادهای مثبت فعالیت خود را شناسایی کند و در جهت تقویت آن ها بکوشد. کنترل و مدیریت برون دادهای منفی یک شرکت یا تقویت برون دادهای مثبت آن باید با استفاده از منابع اقتصادی، مدیریتی، انسانی و تجهیزاتی مجموعه انجام گردد.

اگرچه هر بنگاهی نسبت به جامعه خود مسئول است، اما میزان صرف منابع یک شرکت بر ایفای مسئولیت اجتماعی باید متعادل باشد، برای آنکه این متعادل سازی به وجود آید مسئولیت اجتماعی در کنار مفهوم دیگری به عنوان حاکمیت شرکتی قرار می گیرد و درواقع این دو مفهوم درکنار یکدیگر به تعادل می رسند. درحالی که در مسئولیت اجتماعی شرکتی یک بنگاه بر جامعه تمرکز دارد، در حاکمیت شرکتی نگاه اقتصادی و قانونی وجود دارد. به این ترتیب حاکمیت شرکتی معین می نماید که یک بنگاه باید به چه نحوی تصمیم گیری کند تا اثری بهینه بر روی ذی نفعان خود داشته باشد. حاکمیت شرکتی نحوه تصمیم گیری برای اجرای مسوولیت های اجتماعی بک بنگاه را به سمت و سویی می برد که بهینه ترین اثر را بر تمامی ذی نفعان برجای بگذارد و البته توجه ویژه ای به ذی نفعان داخلی مجموعه دارد.

برای جلوگیری از تضاد منافع و هر گونه سوءاستفاده در تعریف مسئولیت اجتماعی سازوکاری مشخص شده است تا از سویی تعریف پروژه ها در راستای ایفای مسئولیت اجتماعی به زیان سهامداران نباشد و از طرف دیگر نیز مجموعه ها به خوبی تکالیف خود را در این زمینه ایفا نمایند. تصویب مبالغ پرداختی به بخش مسئولیت اجتماعی در مجامع سهامداران که با حضور نمایندگان سهامداران انجام می گردد و نظارت هایی از سوی سازمان هایی همچون سازمان بورس و... نیز بر آن وجود دارد، باعث می گردد تا از سوءاستفاده جلوگیری گردد و حق هیچ یک از ذی نفعان یک شرکت تضییع نگردد. البته درخصوص مجموعه های کوچک تر که مدیر مجموعه مالک آن هم هست، تصمیم گیری نسبت به حداکثر میزان هزینه اختصاص داده شده به مسئولیت اجتماعی در اختیار مالک بنگاه است و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.

پرداختن به امور ورزشی تحت عنوان ایفای مسئولیت اجتماعی شرکتی این روزها در کشور رواج پیدا نموده است. البته یاری به ایجاد امکانات ورزشی در جامعه پیرامونی خود که با نشاط و سلامتی جامعه ارتباط مستقیم دارد، می تواند از مصادیق ایفای مسئولیت اجتماعی یک بنگاه به شمار رود. احداث زمین و تأمین امکانات ورزشی به خصوص در مناطق کم برخوردارتر در کشور به نوعی یاری به جامعه محلی است. اما اگر میزان سرمایه گذاری یک مجموعه در بخش ورزش از حد معقولی فراتر رود، احتیاج به تحلیل بیشتر در این زمینه وجود دارد.

همچنین اگر مجموعه ای با دیدگاه سرمایه گذاری وارد یک فعالیت ورزشی همچون باشگاه داری گردد، دیگر نمی توان اسم چنین اقدامی را عمل به مسئولیت اجتماعی گذاشت. در تمام جهان باشگاه داری ورزشی یک کسب وکار محسوب می شوند و نمی توان آن را لزوماً یک کار عام المنفعه تلقی کرد. بسیاری از باشگاه های معروف جهان، مالکان ثروتمندی دارند که نسبت به خرید یک باشگاه و صرف هزینه در آن اقدام می نمایند و در ادامه درآمد خوبی نیز از محل فروش تبلیغات، خرید و فروش بازیکن، جوایز و دیگر موضوعات همچون افزایش ارزش باشگاه کسب می نمایند. به این ترتیب گاهی ورود شرکت ها به سرمایه گذاری بر یک باشگاه ورزشی همچون یک تیم لیگ دسته یک می تواند با هدف تعریف یک خط کاری جدید در لوای مسئولیت اجتماعی باشد.

درواقع هرچه در تعریف پروژه های مسئولیت اجتماعی به سمت کارهایی همچون باشگاه داری حرکت گردد، احتیاج به کنکاش دقیق تری است تا معین گردد هدف مجموعه انجام کاری عام المنفعه است یا دیدگاهی انتفاعی نسبت به آن وجود داشته است. اقداماتی همچون باشگاه داری می تواند مزایایی همچون برندینگ را نیز برای یک مجموعه به دنبال داشته باشد. به این ترتیب یک مجموعه با انجام چنین پروژه هایی می تواند کار تبلیغات خود را نیز اجرایی کند و بخشی از هزینه تبلیغات شرکت صرف کاری تحت عنوان مسئولیت اجتماعی می گردد و این موضوع از این منظر نیز رویکردی اقتصادی برای مجموعه خواهد بود.

حمایت از ورزشکاران بومی موضوع دیگری است که این روزها شرکت ها تحت عنوان پرداختن به مسئولیت اجتماعی شرکتی به آن ورود پیدا می نمایند. اما باید دید هدف واقعی پرداختن به چنین اموری به واقع انجام مسئولیت نسبت به جامعه محلی است یا یک مجموعه اهداف دیگری را نیز با چنین اقداماتی دنبال می نماید؟ توجه داشته باشید که تربیت ورزشکار حرفه ای در تمام جهان یک نوع سرمایه گذاری محسوب می گردد. اگر مجموعه ای در تأمین لباس ورزشی یا حضور در چند کمپ ورزشی یاری کند و این ورزشکار در ادامه به مهارت بالایی برسد که بتواند از ورزش حرفه ای درآمد قابل توجهی کسب کند و حامی این ورزشکار نیز از سود ورزش حرفه ای او منتفع گردد، دیگر نمی توان از این کار به عنوان مسئولیت اجتماعی یاد کرد.

رویکرد ورود به یک کار در قضاوت نسبت به آن اثرگذار است. اگر مجموعه ای از اجرای کاری، رویکرد انتفاعی داشته باشد، این کار دیگر کسب وکار است و نمی توان نام مسئولیت اجتماعی را بر آن نهاد. در هر فعالیت اقتصادی رنگ و لعابی از مسئولیت اجتماعی وجود دارد؛ به عنوان مثال با رقیق کردن تعریف مسئولیت اجتماعی شرکتی حتی می توان شکل گیری یک شرکت را نیز نمود اجرایی مسئولیت اجتماعی تلقی کرد؛ چراکه شکل گیری یک شرکت از سویی به اشتغال زایی برای افراد جامعه منجر می گردد و از طرف دیگر رشد فراوری ناخالص ملی را به همراه دارد. اما واقعیت آن است که در مسئولیت اجتماعی شرکتی یک مجموعه بخشی از سود خود را به کارهایی اختصاص می دهد که به ایجاد ارزش برای جامعه و ذی نفعان در کوتاه مدت و میان مدت منجر می گردد؛ اما این مجموعه نباید در جست وجوی تصرف آن ارزش باشد و حتی اگر سودی از اجرای پروژه مسئولیت اجتماعی کسب کرد، این سود را وارد حساب بنگاه کند.

بعضی از اقداماتی که بنگاه های کشور انجام می دهند اگرچه ظاهر مسئولیت اجتماعی دارد، اما تحمیلی از سوی دولت یا سایر نهادهای حاکمیتی به شرکت ها است. بارها مشاهده نموده ایم که یک نهاد استانی یک مجموعه را مجبور به اجرای پروژه ای تحت عنوان مسئولیت اجتماعی نموده؛ درحالی که از نظر هیات مدیره اجرای پروژه تحمیلی از سویی به زیان سهامداران شرکت بوده و لزوماً نیز به مصحلت جامعه بومی نبوده است. این گونه فشارها به خصوص بر شرکت های دولتی و خصولتی که اعضای هیات مدیره و مدیران عامل آن ها توسط دولت مشخص می گردد به مراتب بالاتر است؛ هرچند نمونه هایی از این نوع فشارها بر بنگاه های خصوصی نیز وجود دارد.

مطالبات دولتی باید قانونی باشد، شفافیت در اطلاعات و پرداخت اقتصادیات یعنی یک بنگاه وظیفه خود را نسبت به دولت به درستی اجرایی نموده است. زمانی که سرمایه گذاری، بنگاه فراوریی خود را در یک منطقه محروم و کم برخوردار احداث می نماید، ناخودآگاه به توسعه بیشتر منطقه منجر می گردد و این موضوع حتی از آسیب های اجتماعی آن منطقه نیز می کاهد. این موضوع به سود حاکمیت است؛ چراکه به این ترتیب بخشی از وظیفه حاکمیت در ایجاد توسعه برای تمام مناطق کشور محقق می گردد. حال اگر دولت انتظارات بیشتری از بنگاه های اقتصادی دارد، باید این انتظارات را از راستا قانونی و نه اعمال فشار بر شرکت ها محقق کند. البته وضع مطالبات بیشتر برای بنگاه های اقتصادی از جذابیت سرمایه گذاری در کشور می کاهد و به مهاجرت سرمایه منجر می گردد؛ اما وجود قانون برای این موضوع به مراتب بهتر از آن است که هر مقام دولتی براساس خواست و سلیقه شخصی وظیفه و تکلیفی را بر عهده یک شرکت بگذارد و به نوعی اقدام به باج گیری کند. در دوران پیش از مشروطه که قانون رسمی در کشور وجود نداشت نیز هر حاکمی به بهانه ای همچون اقتصادیات، حق طرق و... پولی از فعالان اقتصادی آن موقع ازجمله تجار دریافت می کرد و همین موضوع به یکی از معضلات کسب وکار مردم تبدیل شده بود. وجود همین مسائل و بی قانونی نیز باعث شد فعالان اقتصادی جزو بنیان گذاران مشروطه باشند. درحالی که دهه ها از تصویب قانون در کشور می گذرد، انتظار می رود که نحوه عملکرد مسئولان نیز مطابق قوانین رسمی کشور باشد.

منبع: اتاق بازرگانی ایران
انتشار: 22 فروردین 1400 بروزرسانی: 22 فروردین 1400 گردآورنده: silax.ir شناسه مطلب: 1053

به "کسب وکار یا مسئولیت اجتماعی؛ تعادل مبنای اصلی است" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "کسب وکار یا مسئولیت اجتماعی؛ تعادل مبنای اصلی است"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید