فراوری بدون کارخانه راه استفاده از ظرفیت خالی بنگاه های فراوریی - مجله فناوری

سعید زرندی، معاون طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت یکی از سیاست های جدی وزارت صنعت در سال 99 و 1400 را موضوع استفاده از ظرفیت خالی واحدهای فراوریی گفت و اضافه نمود: این وزارتخانه به جای تمرکز بر روی سرمایه گذاری اولیه، صنایع دارای پتانسیل و صنایعی که در سال های گذشته ظرفیت سازی های خوبی در آنها شده را محور کار قرار داده است.

وی یکی از دلایل بهبود شرایط فراوری در سال گذشته را استفاده از ظرفیت های خالی فراوری دانست و گفت: در این زمینه دلایل زیادی نقش داشته اما از مهم ترین آن ها استفاده از ظرفیت های خالی واحدهای فراوریی و پیگیری احیای واحدهای راکد و تکمیل طرح های نیمه تمام بوده است.

زرندی با اشاره به اینکه فراوری قراردادی یا همان فراوری بدون کارخانه یک تجربه پیروز دنیای است، اظهارداشت: این روش یک نگاه جدید به حوزه فراوری کشور است که زمزمه اجرای آن بیش از 10 سال در کشور وجود داشت اماجمع بندی حاصل نشده بود.

وی گفت: به رسمیت شناختن این سیاست به عنوان شیوه ای از فراوری، خواسته مکرر بخش خصوصی نیز بود که با توجه به مزایای آن مورد توجه وزارت صنعت نهاده شد.

معاون وزیر صنعت اجرای این طرح را نتیجه پیگیری های چند ساله و ایجاد هماهنگی بین نظرات مختلف مطرح نمود و ادامه داد: این روش با نگاه اینکه فراوری فقط کارخانه ساختن نیست بلکه استفاده خوب از ظرفیت های موجود است، تعریف می گردد و در حقیقت یک توانمندی مهندسی بازرگانی برای فراوری برون سپاری شده است.

وی بیان داشت: با استفاده از ظرفیت واحدهای فراوریی موجود کشور نسبت به طراحی محصول، بازاریابی و عرضه محصولات با نشان و برند خاص اقدام می گردد.

سابقه پیروز اجرای طرح فراوری بدون کارخانه

بر اساس توضیحات زرندی، این روش از سال 1975 و بیشتر در صنایع دارویی مورد استفاده نهاده شد و تا سال 1996 در صنایع دارویی اروپا و آمریکا گسترش پیدا کرد؛ بین 1997 تا 2010 شرکت های عظیم به ویژه در حوزه دارویی، بیشترین استفاده را از این روش داشتند و بعد از آن با یک مدل جدید این موضوع آنالیز کردند.

مزایای استفاده از فراوری قرادادی در بخش فراوری

وی با استناد به مطالعات دنیای، پیگیری 10 درصد رشد فراوری سالیانه دنیا و آنالیز بیش از 200 میلیارد دلار بازار دنیای را بر اساس این مدل فراوری برآورد کرد و گفت: با اجرای این طرح می توانیم شاهد رشد خوب در فراوری کشور باشیم.

زرندی گفت: نکته اصلی موضوع فراوری بدون کارخانه که برای رسیدن به هدف استفاده از ظرفیت های خالی موجود است این است که واحدهای جدید می توانند بر حوزه تحقیق و توسعه (R&D) تمرکز نمایند که یکی از احتیاجهای اصلی فراوری کشور است.

وی، این روش را به عنوان یک فرصت که احتیاج به حداقل سرمایه گذاری ثابت و کمترین زمان مورد احتیاج برای ورود به بازار است معرفی کرد که موجب تنوع محصول، انعطاف پذیری و نوآوری در فراوری و همچنین تمرکز بر بازاریابی، فروش و توسعه صادرات می گردد.

زرندی، کاهش سرمایه در گردش را از دیگر مزایای اجرای این طرح نام برد و اضافه نمود: وزارت صنعت سعی کرد این ادبیات جدیدی که سال ها در دنیا حاکم بوده است را به دستگاه های اجرایی ایران هم معرفی کند که البته برای این کار، فرهنگ سازی و ایجاد مشوق برای حرکت در راستا احتیاج است.

ضرورت تبدیل فعالیت های بازرگانی به بازرگانی-فراوریی

وی با اشاره به سیاست ایجاد ارتباط بین واحدهای مختلف فراوریی و معرفی فرصت های موجود سرمایه گذاری به سرمایه گذاران، تاکیدکرد: برای کسب نتایج مورد هدف، چند اقدام جانبی مانند افزایش مدت اعتبار کارت های بازرگانی یا کاهش زمان ترخیص در گمرک باید اجرا گردد؛ اقداماتی که فعالیت را از جنس بازرگانی به بازرگانی- فراوریی تبدیل کند.

لزوم ادغام و اکتساب بنگاه ها

معاون طرح و برنامه وزارت صنعت، در ادامه از اجرای سیاست ادغام و اکتساب در آینده نزدیک اطلاع داد و گفت: جمع بندی ادغام و اکتساب بنگاه ها نیز به زودی انجام می گردد و بخشی که مربوط به این وزارتخانه است را اعلام خواهیم کرد.

وی بیان داشت: اجرای این سیاست در کنار فراوری بدون کارخانه، به عنوان دو بال می توانند یک نگاه جدید را به فراوری ایران فراهم نمایند که ذیل برنامه استفاده از ظرفیت خالی واحدها در حال اجرا و پیگیری است.

زرندی، از استقبال خوب بخش دارویی و صنایع غذایی از اجرای این طرح اطلاع داد و اضافه نمود: شرکت های خارجی به عنوان یکی از پتانسیل ها در این زمینه، مکرر با ما مکاتبه داشتند و با توجه به احتیاج فراوری کشور به فناوری، این شرکت ها می توانند با آوردن فناوری به عنوان آورده با کارخانه های موجود ثبت برند نمایند.

ارتقای کیفیت فراوریات و ورود به بازارهای بین المللی

معاون وزیر صنعت، افزایش کیفیت و ارتقای استانداردهای فراوری را از دیگر مزایای استفاده از این طرح مطرح نمود و یادآور شد: هر کالایی را که در بازارهای دنیای مطرح گردد، خود به خود استانداردهای آن ارتقا پیدا خواهد نمود و در واقع اجرای این طرح، ضمن واردات فناوری های سطح بالاتر و استفاده از ظرفیت صادراتی، با در نظر دریافت امتیازاتی موجب ترغیب و تشویق فراوری نیز خواهد بود.

ضرورت حذف نگاه سختگیرانه به حوزه فراوری و صادرات

زرندی در خاتمه ضمن ابراز امیدواری نسبت به رشد مثبت و قابل قبول فراوری در امسال، ثبات اقتصاد کلان و حذف نگاه سختگیرانه به فراوری و صادرات را در رسیدن به هدف ضروری و یاری نماینده دانست.

وی گفت: هر زمانی که نگاه سختگیرانه یا بدبینانه به حوزه فراوری ویا صادرات داشتیم از هدف رشد و رونق فراوری بازمانده ایم، امروز نگاه ما در وزارت صنعت این است که با کاهش دخالت های بخش های مختلف در این حوزه ها، سرعت رشد فراوری افزایش یابد.

فراوری بدون کارخانه، توانمندی مهندسی- بازرگانی برای فراوری برون سپاری شده با استفاده از ظرفیت واحدهای فراوریی موجود کشور توسط اشخاص حقوقی که نسبت به طراحی محصول، بازاریابی و عرضه محصولات با نشان تجاری(برند) خاص اقدام می نمایند، تعریف شده است.

همه فرایند صدور مجوز فراوری بدون کارخانه در سامانه بهین یاب وزارت صنعت، معدن و تجارت (www.behinyab.ir) انجام می گردد.