خانواده ای که با فراوری کود در باغچه میلیاردر شد ، این خانه زباله ندارد - مجله فناوری

خبرنگاران- نسرین بختیاری : مقدار باغچه شاید به 40 متر نرسد اما بوته طالبی و آناناس، درخت نارنج و پرتقال و ده ها گیاه دیگر داخل خاک ریشه داده اند و به بار نشسته اند. مجید نظرزاده با ابتکار و ایده خلاقانه و به وسیله آزمون و خطا در باغچه کوچک خانه اش، توانسته رؤیاهایی بزرگ را شکل بدهد و حتی کارخانه فراوری کود ارگانیک راه اندازی کند. چرا که علاوه بر وجود انواع گیاهان، نوعی از کرم های خاکی در باغچه وجود دارد که به جز فراوری کود، باعث شده اعضای این خانواده هیچ زباله تری نداشته و مخزن زباله شان همواره خالی از پسماند باشد. اما این اتفاق چگونه رخ داد و با چه طرحی به اجرا عایدی؟

قصه های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید

در میانه های خیابان زنجان و بین آپارتمان های بلند مرتبه، ساختمانی نه چندان بزرگ با باغچه ای کوچک وجود دارد که در آن گونه های مختلف گیاهان و درختان کاشته شده و به بار نشسته اند. این باغچه را مجید نظرزاده درست نموده و خود به آن رسیدگی می نماید. می گوید: از جوانی به گل وگیاه علاقه مند بودم اما شیوه نگهداری از آن را نمی دانستم. فقط گاهی در حیاط خانه درختانی را می کاشتم. بعضی مواقع هم ضایعات میوه ها را کنار درختان می ریختم تا رشدشان بیشتر گردد اما نتیجه نمی داد تا اینکه پس از مدتی در فرصت فراغت با کاشت گل وگیاه آشنا شده و فهمیدم ریختن میوه ها ازت خاک را از بین می برد و علت رشد نکردن درختان باغچه هم وجود ساختمان های بلندمرتبه و نرسیدن نور مناسب است، بنابراین دنبال راه حل مناسب بودم تا اینکه در برنامه ای تلویزیونی دیدم که می توان همزمان با فراوری مواد عالی به وسیله زباله های خانگی، به رشد گیاهان یاری کرد. این بود که با آزمون و خطا در باغچه خانه مان، توانستم نه تنها درختان خانه را سرسبز کنم، بلکه حجم زباله را به حداقل برسانم و حتی کارخانه ای راه اندازی کنم.

تبدیل پسماند به کود

اعضای خانواده نظرزاده، در روز حتی 10 گرم زباله تر بیرون نمی گذارند. چراکه بیشترش در باغچه مورد استفاده قرار می گیرد. نظرزاده می گوید: پس از ورشکستی مالی، 6 سال پیش روزی یک آگهی در باره پرورش کرم خاکی برای فروش خواندم، من اطلاعاتی در این زمینه نداشتم، به همین علت با یکی از دوستانم مشورت کردم. او خود فراورینماینده ورمی کمپوست بود و من را هم به این کار تشویق کرد. اما مکان مناسب برای کار نداشتم، تا اینکه به فکر باغچه افتادم. اوایل با تعداد کمی کرم ورمی کار آغاز شد. زباله های تر را درون باغچه می ریختم. کرم مولکول های درشت خاک را خرد نموده و باعث می شد که گیاهان بهتر از خاک تغذیه نمایند. از طرف دیگر کربن عالی خاک بالا رفت. البته اوایل کرم خاکی بعضی مواد غذایی دورریز مانند فلفل یا پیاز را نمی خورد یا توجهی به پوست مرکبات نمی کرد چون فلفل بوی تندی دارد و پوست مرکبات به شدت خاک را اسیدی می نماید. اما با ابتکاری تازه توانستم تمامی پسماندها را مورد استفاده قرار دهم. مثلاً مرکبات را با پوست تخم مرغ مخلوط می کردم که نتیجه اش فراوری آهک تخم مرغ و کاهش اسیدی شدن پوست پرتقال بود.

باغچه پر و پیمان

گاهی با قرار گرفتن کمترین زباله ای در گوشه ای از خانه، بوی بدی ایجاد می گردد اما در محدوده منزل مسکونی خانواده نظرزاده هیچ بویی را حس نمی کنید. نظرزاده می گوید: اوایل موادی مثل استخوان و گوشت را به علت بوی بد آن در باغچه نمی ریختم اما الان اگر ماهی استفاده کنیم، به طور قطع سرش را برای تغذیه کرم ها می گذارم، چون بدنشان قوی تر می گردد. البته بلافاصله زباله ها را دفن می کنم چون باعث غیرهوازی شدن خاک شده و ازت خاک را می گیرد.

نمای باغچه این شهروند منطقه از پشت بام هم دیدنی است، چراکه انواع درختان سربلند نموده و در شرایطی که به علت گرمای هوا، برگ های بسیاری از درختان زرد شده، تمامی گیاهان سرسبز هستند. پدر خانواده می گوید: با وجود کرم ها و استفاده از زباله های تر مصرف آب ما هم کمتر است. چون دیگر گیاهان احتیاج کمتری به آب داشته و مواد آلی برایشان به وسیله کرم ها فراوری می گردد. کرم مصرفی در باغچه هم از نوع ایرانی است. این کرم با وجود فراوریمثل کم، می تواند تا دمای منفی پنج درجه را تحمل کند. نظرزاده می گوید: از کرم ایرانی در کشورهای مختلف داروی ضد سرطان می سازند.

فراوری انبوه

پس از کسب نتایج مثبت در باغچه خانه، نظرزاده به فکر ارتقای ایده اش می افتد، چراکه بر خلاف بسیاری از فراورینمایندگان ورمی کمپوست توانسته از تمامی پسماندهای تر برای ایجاد کود آلی استفاده کند. کودی که پس از استفاده 6 تا 7 روز برای گیاهان باعث رشد سریع آن می گردد. درحالی که در کرم های عادی تنها بعضی از پسماندها مورد استفاده قرار می گیرد. به همین علت این شهروند هم محله ای در کارخانه ای که در حال تعطیلی بود، ایده اش را اجرایی نموده و حالا کارخانه او به عنوان یکی از معروف ترین مراکز فراورینماینده کود ارگانیک شناخته می گردد.

نظرزاده می گوید: از یک تن برگ درخت در شرایط مناسب یک کیلوگرم هوموس به دست می آید که اگر یک لایه خاک روی آن قرار گیرد و رطوبت خاک کافی باشد، بعد از 100 سال تبدیل به اسید یومیک می گردد. اگرهم استفاده نگردد، زیر زمین می رود و تبدیل به نفت می گردد. ما این مراحل را با ریختن برگ روی بدن کرم به 3 ماه می رسانیم. چون هوموس زیادی در طبیعت دارد اما در بعضی از منطقه ها کشور یک دهم هوموس دارند که باید 20 درصد باشد.

اهمیت آموزش

در خانواده 3 نفره نظرزاده حالا قرار ندادن زباله تر در بیرون خانه به یک عادت تبدیل شده است. حتی اهالی طبقات دیگر هم در حال یادگیری این شیوه هستند و به اعضای خانواده هم محله ای ما یاری می نمایند. چرا که با تأثیرات مثبت آن آشنا شده اند. این آگاهی تا جایی بوده که دختر خانواده با وجود سن وسال کم، در بعضی از مسابقه ها شرکت نموده وتوانسته جوایزی را هم دریافت کند.

نظرزاده می گوید: تنها زباله ما، در بخش پسماند خشک است که آنها را هم دخترم روزهای سه شنبه به مأموران بازیافت تحویل می دهد، چون در جامعه فعلی امکان ندارد که زباله تر یا خشک فراوری نگردد، اما چگونگی استفاده از آن اهمیت دارد. به عنوان مثال در بعضی کشورها به جای سوزاندن زباله، اسیدی روی آن می ریزند که بعد از گذشت 24 ساعت تقطیر شده و نوعی زغال سنگ به وجود می آید. اما در شهر تهران با ترکیب زباله های تر و خشک، امکان استفاده از این پسماندها به صفر می رسد. بنابراین باید شهروندان را آموزش داد. به گفته نظرزاده نوع آموزش هم مهم است چراکه قراردادن چند بنر و بیلبورد در معابر نتیجه بخش نیست و باید کارشناسان در مدارس وارد شده و شیوه های صحیح را آموزش دهند.

فراوری کود در خانه

بر اساس آمار در تهران هر نفر روزانه 750 گرم زباله فراوری می نماید که از این اندازه 70 درصد تر و مابقی را زباله های خشک تشکیل می دهد. شهروندان می توانند با اجرای شیوه های آسان و راحت حجم زباله ها را کاهش دهند. نظرزاده در پاسخ به این سؤال که آیا شهروندان عادی هم می توانند کار دفع زباله را در باغچه خانه خود انجام دهند می گوید: قطعاً شهروندان هم می توانند این کار را انجام دهند و شهرداری باید از آنها حمایت کند. چراکه اگر زباله تر حذف گردد، 90 درصد بیماری ها کاهش می یابد. کربن آلی خاک از بین نرفته و دیگر بوی زباله اهلی محل را آزار نمی دهد.

او درباره چگونگی فراوری وپرورش ورمی کمپوست هم می گوید: کافی است شهروندان تعداد کمی کرم ورمی تهیه نمایند. این کرم با کاوش در خاک و تغذیه عناصر و آمیختن آن با آنزیم های موجود در بدن خود، خاک را تازه می نمایند. به علت جابه جایی مداوم و ایجاد سوراخ های زیاد هم راه نفوذاکسیژن به خاک را باز می نمایند. بنابراین با تهیه کرم و رساندن غذا در قالب زباله های تر می توان حتی نگران گذاشتن پسماندها در بیرون از منزل نبود وپس از یک ماه کرم ها خود فراوری مثل نموده و بیشتر می شوند.

--

* منتشر شده در خبرنگاران محله منطقه 2 به تاریخ 1393/06/19